Het begin van een boek is belangrijk, want het bepaalt een groot deel van je leeservaring: lees je het boek verder of niet? Doe je er lang over of neemt het je van de eerste keer mee? Sommige boeken kunnen het hebben van hun imago: het is een boek waarvan iedereen zegt dat je het gelezen moet hebben, dus los van het misschien wel stoffige begin, lees je toch duchtig verder. Of het boek werd je aangeraden door een vriend die steeds goede aanraders heeft, dus ook al heeft het boek je niet mee van in het begin: je gaat er toch verder mee. De meeste boeken moeten echter een hardere test doorstaan.
PULP heeft een fascinatie voor openingszinnen. Want openingszinnen, dat zijn de eerste kleuren, geuren, stemmen en gevoelens van een boek. Een openingszin lees je vaak snel. Het zijn de eerste pagina’s die bepalen hoe een boek binnenkomt. Persoonlijk hebben zowel Laura als Roos nog nooit een boek weggelegd bij de eerste zin. Toch is de eerste zin de toonzetter van het verhaal. We snuisterden in onze boekenkasten op zoek naar mooie, toonzettende, originele of gewoon interessante openingszinnen.
Kitchen van Banana Yoshimoto
“Van alle plekken van de wereld houd ik denk ik het meest van de keuken.”
Met de toepasselijke titel ‘Kitchen’, had je je op geen andere plek kunnen bevinden dan in de keuken. Het boek bestaan eigenlijk uit twee verhalen. In het eerste verhaal volg je Mikage, een jonge vrouw die graag kookt en veel tijd doorbrengt in de keuken. Ze lijkt haar weg te vinden in de wereld via eten, koken en keukentools. Het is een teder coming of age verhaal dat je op een toegankelijke manier meeneemt in de Japanse cultuur en keuken.
Het volgende verhaal van Cees Nooteboom
“Ik heb nooit een overdreven belangstelling gehad voor mijn eigen persoon, maar dat hield nog niet in dat ik zonder meer kon ophouden met over mezelf na te denken als ik dat wilde, jammer genoeg niet.”
‘Het volgende verhaal’ is een vrij complex boekje, en dat merk je aan de openingszin. Ook al geeft het hoofdpersonage aan weinig belangstelling te hebben voor zichzelf, toch volg je in het hele boek de mijmeringen van het hoofdpersonage, over zichzelf. De openingszin zou je op het verkeerde been kunnen zetten, maar de toon zit hem eerder in het feit dat het hoofdpersonage kritisch is naar zichzelf en tot heel wat zelfreflecties komt. Dat leidt tot prachtige inzichten, zoals deze: “Ik moest mij omdraaien, de reling loslaten, alles loslaten, jou aankijken. Je wenkte, het was niet moeilijk je te volgen. Jij had me iets geleerd over de onmetelijkheid, hoe in de kleinste hoeveelheid tijd een mateloze ruimte aan herinnering kan worden geborgen, en terwijl ik zo klein en toevallig mocht blijven als mezelf had jij mij geleerd hoe groot ik was.”
Mos van Tom Hofland
“De cactus zag er droog uit”.
Soms zijn openingszinnen ook gewoon wat ze zijn: een banaal begin. In Mos volg je Milos, die naar een therapeut gaat na een relatiebreuk. Hij is gefascineerd door de natuur. Dat net de cactus hem opvalt in de kamer bij de therapeut is dan ook niet verrassend. Het verder verloop van dit magisch verhaal kunnen we niet uit de doeken doen, uit vrees voor spoilers. Maar het is wel een aanrader, zeker als je op zoekt bent naar iets licht verteerbaar maar toch een beetje bevreemdend.
The Copenhagen Trilogy: Childhood, Youth, Dependency van Tove Ditlevsen
“In the morning there was hope.”
Het eerste boek van de trilogie begint met een korte openingszin. Het boek gaat over de jeugd van Tove in Kopenhagen. Je volgt haar moeilijke start in het leven, waar ze opgroeit in armoede en zich misbegrepen voelt door de wereld om zich heen. Het is een rauw boek, met zinnen als “Poverty is temporary and bearable. It’s not any real problem.”. Toch sijpelt er doorheen het boek ook hoop. Al is die vaak van erg korte duur.
Het meesterstuk van Anne Enquest
“De goudvissen hebben hun jongen opgevreten”
Deze zin krijgt misschien niet de prijs van de mooiste openingszin, maar geef toe, hij maakt je onmiddellijk nieuwsgierig naar wat er volgt. Wat volgt is een boek vol wendingen waarin kunstschilder Johan zijn meesterwerk voor het grote publiek voorstelt. Gebaseerd op de opera van Don Giovanni van Mozart, maar dan met een héél eigentijdse invulling, waarbij Johan de Don Juan rol op zich neemt.
